
Tereny, na których wytwarza się szampana
Winnice Szampanii są bardzo rozdrobnione. Rozciągają się na terytorium trzystugmin, głównie w departamentach Marne, Aube i Aisne. Możemy uznać, że
Szampania podzielona jest na sześć dużych regionów produkcyjnych:
L’Aisne – szampany miękkie i lekkie, wytwarzane przede wszystkim ze szczepu Pinot Meunier.
L’Aube – w regionie tym produkuje się wina o dobrej strukturze na stałym poziomie jakości. Mają one silny lokalny charakter i często są bardziej dojrzałe, a co za tym idzie mniej świeże. W okolicach miejscowości Les Riceys wytwarza się szampany, które wydobywają wyjątkową finezję ze szczepu Pinot Noir.
La Côte des Blancs – region ten słynie z finezji i świetlistości białych win ze szczepu Chardonnay. To z nich wytwarza się słynne szampany blancs de blancs, czyli białe szampany wytworzone tylko z jasnych odmian winogron.
La Montagne de Reims – region położony na południu Szampanii. W okolicach miejscowości Ambonnay i Bouzy wytwarza się mocne i charakterystyczne wina, przede wszystkim ze szczepu Pinot Noir. W okoliocach Chigny-lès-Roses i Ludes za sprawą zrównoważonego doboru szczepów winnych produkuje się uniwersalne wina, które będą pasowały zarówno jako aperitif, jak i podczas posiłku i deseru.
La petite vallée de la Marne (mała dolina Marny) – rozciąga się od miejscowości Dormans aż do Venteuil. Produkuje się tam dość mocne wina.
La grande vallée de la Marne (duża dolina Marny) – wytwarza się tam najbardziej wystawne szampany ze szczepu Pinot Noir. Jeśli chodzi o najlepsze roczniki, to osiągają one apogeum smaku między szóstym a dwunastym rokiem od produkcji. Niektóre można przechowywać jeszcze dłużej.
Trochę historii…
Szampany początkowo wcale nie były musujące. Między XVI a XVII wiekiem nazywano je po prostu vin de Champagne – „winami szampańskimi” lub „winami z Szampanii”. Legenda mówi, że proces produkcji wina musującego odkrył mnich benedyktyński - Dom Pérignon.
Ale skąd się biorą bąbelki?
Wino jeszcze niemusujące, po pierwszej fermentacji w kadziach przelewa się do butelek. W tym samym czasie dodaje się do każdej butelki odrobinę liqueur de tirage, czyli syropu cukrowego oraz wyselekcjonowane drożdże. Te dodatki powodują, że w winie zachodzi druga fermentacja tzw. fermentacja wtórna.
Sprawia ona uwolnienie się – we wcześniej zakorkowanej butelce – dwutlenku węgla. Ciśnienie może wtedy osiągnąć wartość od 5 do 6 kilogramów. Tak właśnie powstają bąbelki, a etap ten nazywamy prise de mousse. To bardzo delikatna operacja, która powinna odbywać się powoli i w stałej temperaturze. Tylko wtedy otrzymamy drobne bąbelki i pozwolimy na rozwinięcie się najbardziej subtelnych aromatów. Cały ten proces nazywa się tirage.
Sztuka dawkowania
Zanim producent szampana zacznie sprzedawać swoje wino może dodać do niego liqueur d’expédition, czyli mieszankę cukru trzcinowego i wina. Ilość tego „likieru” zmienia się w zależności od rodzaju wina, które chcemy osiągnąć:
Extra-brut (wytrawne): między 0 a 6 gramów cukru na litr
Brut (wytrawne – najczęściej spotykane): mniej niż 12 gramów cukru na litr
Extra-dry (półwytrawne – bardzo rzadko spotykane): między 12 a 17 gramów cukru
na litr
Sec (półsłodkie – rzadko spotykane): między 17 a 32 gramów cukru na litr
Demi-sec (półsłodkie – do deserów): między 32 a 50 gramów cukru na litr
Doux (słodkie – bardzo rzadko spotykane): więcej niż 50 gramów cukru na litr