Winnice włoskie rozciągają się dzisiaj na powierzchni około 700 000 ha (10% wszystkich winnic na świecie). 30 000 ha winnic położonych na terenie całego kraju zajmuje się produkcją ekologiczną. Włochy to ponad 200 oficjalnych obszarów produkcji wina i 2 miliony producentów – witamy w kraju różnorodności.

Trochę historii

Winorośl została sprowadzona do Włoch w IX wieku p.n.e. przez osadników greckich, którzy zakładali tam kolonie. To oni nazwali te tereny Oenotria – kraina winorośli. W czasach Cesarstwa Rzymskiego obserwujemy ogromny postęp technologiczny jeśli chodzi o produkcję wina, ale też uprawę różnych odmian winorośli. Upadek Rzymu nie oznaczał jednak końca uprawy winorośli. Liczne włoskie państewka rozsiane po całym półwyspie zaczęły ze sobą intensywnie konkurować. Każde, chcąc wyróżnić się kulturowo na tle innych, chroniło sekrety swoich tradycji winiarskich i uprawiało swoje odmiany winorośli. To wyjaśnia tak niesamowitą różnorodność włoskich win.

Włoski system apelacji:

- DOC (Denominazione di Origine Controllata) odpowiednik francuskich certyfikatów AOC.

- DOCG (Denominazione di Origine Controllata e Garantita) nakłada bardziej rygorystyczne i restrykcyjne zasady.

- IGT (Indicazione Geografica Tipica) to apelacje dla win lokalnych.

Duże sektory geograficzne przemysłu winarskiego we Włszech:

Północny wschód półwyspu zajmują takie ważne regiony jak Friuli, Veneto i Trydent Górna Adyga. Na północnym zachodzie dominującym w produkcji win regionem jest Piemont.

Centralne Włochy to oczywiście królowa upraw winorośli – Toskania. Ale małe okoliczne regiony, takie jak Umbria, też zaczynają już być znane.

Południowe regiony znane z produkcji wina to Neapol, wyspy – Sycylia i Sardynia, a także Apulia i jej słynne Primitivo.

Najważniejsze szczepy we Włoszech

Włochy mają nieskończoną liczbę lokalnych odmian winorośli. Z kilku z nich wytwarza się wina znane także poza granicami kraju.

Ciemne odmiany winogron

Nebbiolo to najsłynniejsza włoska odmiana winorośli. Produkuje się z niej słynne Barolo i Barbaresco. Nebbiolo daje wina o aromatach fiołka, róży i przypraw, bardzo owocowe, o żywej kwasowości, z mocnymi taninami.

Sangiovese jest najbardziej rozpowszechnioną we Włoszech odmianą ciemnych winogron. Daje wina dość pełne, z delikatnymi i jedwabistymi taninami, które łączą się z aromatami kwiatowymi, waniliowymi i wiśniowymi.

Barbera w kategorii popularności plasuje się zaraz za Sangiovese. Daje pełne czerwone wina o mocno owocowych i słodkich aromatach czerwonych owoców jagodowych, przypraw i dymnego drewna.

Montepulciano – odmiana uprawiana w środkowych Włoszech. Daje wina o intensywnych aromatach wiśni, czarnej porzeczki i pieprzu.

Corvina jest używana do produkcji win w obszarze winiarskim Valpolicella. Daje wina o intensywnym smakach i delikatnych taninach.

Dolcetto daje przyjemne wina z bardzo wyraźnymi aromatami wiśni.

Aglianico to odmiana uprawiana na południu kraju. Daje pełne wina o dużej zawartości tanin z nutami tostowymi i czekoladowymi.

Primitivo pochodzi z Apulii. Charakteryzuje się tym, że daje wina o intensywnych aromatach dojrzałych czerwonych owoców i śliwek, z nutami korzennymi i lukrecjowymi.

Nero d'Avola to najważniejsza i najpowszechniej uprawiana odmiana ciemnych winogron na Sycylii. Daje wino gatunkowe, bogate w garbniki i alkohol, o dobrej kwasowości i intensywnej rubinowo-czerwonej barwie.

Jasne odmiany winogron

Arneis – odmiana uprawiana w Piemoncie. Daje pełne, wytrawne białe wina z aromatami melona, ​​gruszki, migdałów i ziół, rosnących na górskich stokach.

Trebbiano jest to dość powszechnie uprawiana biała odmiana winogron. Często używa się jej do kupaży. Daje wytrawne, rześkie białe wina.

Fiano jest bez wątpienia jedną z najważniejszych odmian białych winogron we Włoszech. Uprawiana przede wszystkim na południu, daje mineralne i bardzo trwałe wina.

Grillo to biała odmiana winogron uprawiana na Sycylii. Wyróżnia się odpornością na bardzo wysokie temperatury.

Pinot Grigio to odmiana winogron o bardzo zróżnicowanej charakterystyce. Daje bardzo różne wina, które odzwierciedlają dobrze różnorodność terenu i warunków uprawy tej odmiany. Oferuje dużą paletę aromatów, od cytrusów po owoce o białym miąższu, z nutami mineralnymi.

Prosecco to włoskie białe wino musujące. Produkuje się je głównie w pięciu prowincjach Veneto (Belluno, Wenecja, Padwa, Treviso i Vicenza) oraz czterech prowincjach Friuli-Wenecji Julijskiej (Gorizia, Pordenone, Triest i Udine) z wykorzystaniem odmiany winorośli o nazwie Glera.

Bardzo długo Prosecco było znane i pijane wyłącznie we Włoszech, ale od końca pierwszej dekady XXI wieku zaczęło być masowo eksportowane i cieszy się dużym powodzeniem. Na jego bazie rozwinęła się niezliczone liczba koktajli.

W 2019 roku wzgórza Prosecco w Conegliano i Valdobbiadene zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Prosecco