Historia win Porto
Dolina rzeki Douro słynie z produkcji wina już od Starożytności, jednak nazwa „wino Porto“ pojawia się dopiero w XVII wieku.
W tym czasie wino to odnosi wielki sukces w Anglii. W wyniku embarga nałożonego na króla Anglii przez Colberta, premiera króla Ludwika XIV, Anglicy zostają pozbawieni ich ulubionego, bordoskiego „clairet“, odnajdują jednak podobnej jakości wina w Portugalii.
Dzięki podpisanemu w 1703 roku traktatowi Methuena, który regulował współpracę militarną, dyplomatyczną i gospodarczą między Anglią i Portugalią, Anglicy uzyskują możliwość zakładania w Portugalii domów handlowych w zamian za obniżenie opodatkowania wina Porto. Wino to pozostaje jednak stosunkowo drogie, konkurują z nim też wina francuskie. Dodatkowo kiepsko znosi ono transport. Próbowano sobie z tym radzić dodając do wina wysokoprocentowego destylatu winnego.
Pewien angielski sprzedawca win, Jean Beardsley, wpada na pomysł wzmocnienia wina poprzez dodanie do niego wysokoprocentowego destylatu winnego. W ten sposób rodzi się produkt znany do dzisiaj i bardzo ceniony w Europie. Jednocześnie gwałtownie rośnie popyt na wino Porto, co prowadzi do obniżenia jego jakości.
Ówczesny premier marquiz de Pombal tworzy komitet stojący na straży jakości wina, będący swoistym prekursorem chronionych nazw pochodzenia (appellations d'origine protégée). Przepisy ustanowione przez komitet przewidywały między innymi utworzenie obszarów terenu dla winnic oraz katastru na brzegach rzeki Douro. W oparciu o system punktów, produkcja porto została podzielona na 6 kategorii. Czynnikami branymi pod uwagę są klimat, gleba, pochylenie terenu, wysokość nad poziomem morza, wydajność oraz wiek winorośli. Szczepy winogron zostały również podzielone na kategorie, w tym przypadku trzy.
Beczki porto miały być transportowane łodziami rabelos aż do Wila Nova de Gaia, gdzie mieściły się główne spółki handlujące winem. Dzisiaj łodzie te nie są już eksploatowane, jednak nadal można je czasem zobaczyć w nurcie rzeki.
Zjednoczone Królestwo jest do dzisiaj jednym z największych konsumentów porto, a Brytyjczycy odegrali ważną rolę jako przedsiębiorcy zajmujący się produkcją i obrotem porto. Największe przedsiębiorstwa z tej branży to: Cálem, Ferreira (Porto), Real Companhia Velha, Messias, Graham's, Barros, Quinta do Noval, Sandeman, Taylor's, Fonseca, Niepoort. Większość winnic produkujących porto należy do wielkich, międzynarodowych konsorcjów, a małych, rodzinnych firm jest już stosunkowo niewiele.
Wino Porto jest towarem eksportowym, podobnie jak koniak i szampan we Francji.
Różne typy Porto
Porto typu oksydacyjnego
Porto typu oksydacyjnego to wino dojrzewające w kontakcie z powietrzem i drewnem. Wina tego typu tworzone są zgodnie z tradycyjną recepturą i stylem charakterystycznym dla każdego producenta.
Porto Tawny
Jest to mieszanka roczników dojrzewających od 5 do 7 lat. Posiada cukierkowe i karmelowe aromaty.
Porto Tawny Reserve
To porto dojrzewa przynajmniej 6 miesięcy w dębowych beczkach. Proces dojrzewania tłumi nieco intensywne aromaty owocowe i uwypukla oksydacyjne aromaty suszonych owoców.
Porto Tawny ze wskazaniem wieku
Wina Porto Tawny ze wskazaniem wieku (10, 20, 30, 40 lat lub więcej) są bardziej złożone i bardziej skoncentrowane. Wskazany wiek to szacunkowa średnia wieku win Porto połączonych po dojrzewaniu w dębowych beczkach. Aromaty przypominają skórkę pomarańczy, orzechy, kawę i czekoladę.
Porto Tawny Récolte
Jest to Porto Tawny typu vintage, wyprodukowane ze zbiorów z wyjątkowego roku. Przed butelkowaniem dojrzewa ono przynajmniej przez 7 lat w dębowych beczkach. Etykieta zawiera informacje o vintage jak również datę butelkowania.
Porto dojrzewające bez kontaktu z powietrzem
Wina te dojrzewają bez praktycznie żadnego kontaktu z powietrzem. Ich aromaty uwypuklają owoce oraz ziemię, z której pochodzą.
Porto Ruby
Dojrzewanie wina w kadziach trwa zazwyczaj poniżej 3 lat, następnie jest ono butelkowane. Wino słodkie o owocowym aromacie.
Porto Ruby Reserve
Dojrzewanie wina w beczkach trwa do 5 lat. Jego owocowe aromaty charakteryzują się większą intensywnością i złożonością.
Porto L.B.V (Late Bottled Vintage)
Wino to produkowane jest z owoców z jednego rocznika i dojrzewa od 4 do 6 lat w kadziach lub dębowych beczkach, następnie jest butelkowane. W ustach jest bardzo słodkie, z wyraźnymi aromatami owoców czarnych i czerwonych. Jest bardziej skoncentrowane niż Ruby.
Porto Vintage
Wyprodukowane z wyjątkowego rocznika w jednej z najlepszych winnic. Po dwuletnim dojrzewaniu w dębowych beczkach, wino jest butelkowane bezpośrednio, bez filtracji. Posiada bogatą barwę oraz taniny, owocowy aromat i kwasowość świetnie predysponujące wino do długiego starzenia. Wino mocne, rasowe, o złożonym i głębokim smaku. W bukiecie daje się wyczuć wyraźną dominację czarnych owoców lub owoców leśnych oraz winogron. Jest to wino nadające się do długiego starzenia od piętnastu do nawet ponad stu lat. należy pamiętać, że kategoria Vintage przyznawana jest przez Instytut Wina Porto (Instituto do Vinho do Porto).
Porto Blanc
Wina Porto białe występują w różnych odmianach w zależności od czasu starzenia, zawartości cukru oraz metody produkcji.
Porto Rosé
Jest to wino koloru różowego, uzyskane w procesie niezbyt intensywnej maceracji czerwonych winogron oraz poprzez konserwację przy całkowitym odcięciu powietrza w celu uniknięcia oksydacji.